Nền kinh tế Việt Nam càng ngày càng phá cách bị lệ thuộc nước ngoài.

Căn do do chiến lược “bóc ngắn, cắn dài”, mô hình tăng trưởng khuyến khích tận khai tài nguyên nhà nước… Tóm lại, theo ông Thiên, chiến lược không tạo nội lực nhà nước thì không thể đảm bảo một nền kinh tế độc lập, tự chủ. Việt Nam vẫn chưa phải là mắt xích không thể thay thế, tức là chưa có vị thế độc lập trong hệ thống kinh tế toàn cầu hiện.

Trong hai năm 2011 và 2012, Diễn đàn Kinh tế thế giới xếp hạng nền kinh tế Việt Nam giảm 16 bậc, xuống hạng 75, thấp nhất kể từ khi Việt Nam được xếp hạng. Giữa tương thuộc và lệ thuộc, TS Thiên khẳng định Việt Nam đang lệ thuộc nhiều hơn và xu hướng lệ thuộc càng ngày càng gia tăng bởi cấu trúc kinh tế rủi ro, nội lực yếu.

N. Theo TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế Trung ương, thách thức phát triển của Việt Nam là khó tránh khỏi bẫy thu nhập trung bình và lệ thuộc bên ngoài ngày một nặng. Doanh nghiệp khu vực trong nước yếu đi thấy rõ, cả doanh nghiệp quốc gia, tư nhân. Trần Tâm. Đó là lệ thuộc nhập cảng hàng hóa đầu vào, nên nhập siêu "trường kỳ"; lệ thuộc xuất khẩu khi Việt Nam bị thua ngay cả ở những mặt hàng có thế mạnh như gạo, cà phê.

Bà Nguyễn Thị Bình nhấn mạnh đến nhiều nguy nhưng mà nền kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt. Thậm chí, kinh tế Việt Nam đang rơi vào điểm nghẽn nhưng chưa biết khi nào thoát ra được. Trong 12 nhóm chỉ tiêu đánh giá, Việt Nam tụt hạng ở 9 nhóm và chẳng có nhóm nào vượt hạng 50, phần đông kế cận hạng 100.

Do đó, cần thiết phải tái cơ cấu nền kinh tế để lột đi lên, trong đó có cải cách hệ thống ngân hàng, tái cơ cấu đầu tư công, phải tạo lập cấu trúc kinh tế mới (xây dựng các tập đoàn kinh tế nhà nước tư nhân đẳng cấp toàn cầu)… Một số chuyên gia cũng cho rằng nguy cơ tụt hậu xa hơn so với thế giới và khu vực của nền kinh tế Việt Nam là rất rõ. Đó là hàng loạt doanh nghiệp vỡ nợ, nhiều công ty trong nước phải bán một phần hoặc sờ soạng cho nước ngoài; hàng vạn công nhân thất nghiệp; sản xuất giảm sút, hàng hóa nước ngoài tràn vào; trên thị trường bất động sản, các nhà đầu tư nước ngoài đang có dịp “vớ bở” mua lại tài sản của một số doanh nghiệp trong nước với giá rẻ mạt; xuất khẩu tăng đốn nhờ doanh nghiệp nước ngoài… Nhiều chuyên gia kinh tế, doanh nghiệp có mặt ở tọa đàm đã đóng góp nhiều ý kiến quan yếu.

"Xuất khẩu lệ thuộc vào nhà đầu tư nước ngoài, chỉ Samsung thôi, kim ngạch xuất khẩu đã chiếm 20% tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam, bằng với xuất khẩu ngành nông nghiệp", ông Thiên dẫn chứng.